Thời gian qua, tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng tiếp tục diễn biến phức tạp và có xu hướng hình thành “làng nghề”, “tập đoàn” hoạt động lừa đảo với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi. Trước những thủ đoạn tinh vi của tội phạm công nghệ cao, Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thuộc Bộ Công an vừa triển khai xây dựng Cẩm nang dấu hiệu nhận biết và phòng tránh lừa đảo trực tuyến.
Theo đó, cẩm nang nêu ra 11 phương thức, thủ đoạn hiện nay các đối thượng tội phạm hay dùng để thục hiện hành vi lừa đảo là: Lừa đảo mua bán hàng hoá, dịch vụ (vé máy bay, du lịch...) giá rẻ; chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội sau đó giả mạo người thân, quen nhắn tin, gọi điện yêu cầu chuyển tiền; lừa đảo chuẩn hoá thông tin cá nhân (thuê bao di động, VNeID, tài khoản ngân hàng...) để yêu cầu truy cập hoặc cài đặt ứng dụng độc hại; giả mạo cơ quan, tổ chức, cá nhân tuyển người mẫu, cầu thủ nhí, người đại diện thương hiệu, sau đó lôi kéo làm nhiệm vụ online; giả danh công ty tài chính, ngân hàng để hỗ trợ cho vay, nâng hạng mức tín dụng... sau đó yêu cầu chuyển tiền làm thủ tục; giả mạo danh nghĩa cơ quan, tổ chức phát tán tin nhắn SMS Brandname chứa đường dây dẫn truy cập vào các trang website giả mạo yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc tải ứng dụng độc hại; lừa đảo tham gia đầu tư sàn chứng khoán ảo, tiền ảo, đa cấp... sau đó khoá, đánh cắp tài khoản hoặc đánh sập sàn; lừa đảo tình cảm, sau đó dẫn dụ đầu tư tài chính, làm nhiệm vụ online hoặc gửi tiền, quà có giá trị; lừa đảo hình thức tuyển cộng tác viên cho các sàn thương mại điện tử, việc nhẹ lương cao; giả danh cơ quan công quyền (công an, viện kiểm sát, toà án, hải quan), văn phòng luật sư, ngân hàng gọi điện thoại đe doạ, yêu cầu chuyển tiền hoặc hỗ trợ lấy lại tiền đã bị lừa đảo và một số phương thức lừa đảo khác (cho số lô đề, chuyển nhầm tiền, lấy lại tài khoản mạng xã hội, gọi video nhạy cảm để tống tiền...).
Ở mỗi dấu hiệu lừa đảo, trong cẩm nang có ghi rõ dấu hiệu và đề ra biện pháp phòng tránh để người dân nắm, đề phòng.
Các trường hợp người dân là nạn nhân của vụ lừa đảo trực tuyến thì cần xin sự tư vấn của người thân, bạn bè, đừng ngại ngùng chia sẻ chuyện bản thân đang gặp phải, người bên ngoài có cái nhìn bình tĩnh hơn; đến cơ quan công an gần nhất để nhận được tư vấn, hỗ trợ kịp thời. Liên hệ ngay với ngân hàng chủ quản để báo cáo sự việc và đề nghị hỗ trợ. Lưu lại thông tin, lịch sử trò chuyện, thông tin trò chuyện, tài khoản ngân hàng để cung cấp cho cơ quan công an. Ðồng thời, cảnh báo cho bạn bè, người thân về hình thức lừa đảo mà bản thân vừa gặp phải để mọi người phòng ngừa.
