Là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật của tỉnh, thành phố Long Xuyên có vai trò quan trọng trong sự phát triển vùng Đồng bằng Sông Cửu Long; Long Xuyên cũng là điểm giao thoa giữa 2 khu vực năng động của vùng đô thị trung tâm và tứ giác Long Xuyên. Thời gian qua, đô thị loại I thành phố Long Xuyên đã và đang vươn mình phát triển từng ngày. So với những năm trước đây, diện mạo đô thị quê hương Chủ tịch Tôn Đức Thắng kính mến ngày càng khang trang, hiện đại, phát triển khá đồng bộ về cơ sở hạ tầng, nhà ở xã hội, công viên cây xanh, trường học, bệnh viện… và hệ thống các trung tâm thương mại, siêu thị.
Xác định công tác quy hoạch, phát triển đô thị có ý nghĩa hết sức quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, trong những năm qua, công tác lập và điều chỉnh quy hoạch luôn được quan tâm thực hiện. Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Long Xuyên đến năm 2035 được UBND tỉnh phê duyệt làm cơ sở để Long Xuyên triển khai lập mới các đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đối với những khu vực chưa có quy hoạch để quản lý quy hoạch xây dựng trên địa bàn thành phố. Đến nay, tỷ lệ phủ kín đồ án quy hoạch phân khu so với đồ án quy hoạch chung đạt khoảng 83%. Việc triển khai lập quy hoạch xây dựng từng bước được cải thiện, đây là tiền đề để thành phố xây dựng các kế hoạch, chương trình, triển khai các dự án đầu tư, chỉnh trang, phát triển đô thị, quản lý trật tự đô thị, thu hút các thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng. Ngoài ra, định kỳ còn rà soát lại các đồ án quy hoạch đã được duyệt nhằm đánh giá lại hiện trạng, khả năng thực hiện để có cơ sở đề xuất xóa hoặc điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế.
Để mở rộng không gian đô thị, cũng như tạo điểm nhấn cho đô thị Long Xuyên, thành phố đã phối hợp với Sở Xây dựng lập Đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 khu đô thị phía Tây thành phố Long Xuyên (2.637,48 ha) với mục tiêu là “tuyến đô thị xúc tác và kiến tạo đô thị nước thông minh”; xây dựng thành phố Long Xuyên bền vững và hòa nhập với môi trường sinh thái hiện hữu, tạo dựng những giá trị cảnh quan đặc trưng và làm cơ để mời gọi đầu tư và huy động nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển. Theo kế hoạch, UBND thành phố đang lựa chọn nhà đầu tư thông qua đấu giá, đấu thầu các dự án như: Dự án Khu đô thị mới Tây Nam thành phố Long Xuyên (46,02 ha); dự án Trung tâm Thương mại dịch vụ kết hợp căn hộ tại khu đất Trung tâm Văn hóa thành phố Long Xuyên (cũ), với quy mô 16.266m2; đồng thời đề xuất chủ trương các dự án mới để kêu gọi đầu tư dự án Khu đô thị phường Bình Đức; dự án Khu đô thị phía Tây thành phố Long Xuyên; dự án Khu đô thị mới phía Nam thành phố Long Xuyên; khu đô thị phía Nam đường Phạm Cự Lượng; khu đô thị phía Bắc đường Trần Quang Khải với tổng vốn đăng ký đầu tư hàng chục ngàn tỷ đồng; khi hoàn thành sẽ góp phần chỉnh trang, mở rộng không gian đô thị, hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật đô thị, tạo tiền đề quan trọng cho thành phố phát triển nhanh và bền vững.
Hiện nay, UBND thành phố giao Phòng Quản lý đô thị thành phố lập Chương trình phát triển đô thị thành phố Long Xuyên đến năm 2035 (hiện hồ sơ đang đến bước trình UBND tỉnh phê duyệt). Chương trình phát triển đô thị thành phố sẽ đề xuất các nhóm giải pháp cụ thể, chi tiết để hướng đến hoàn thiện tiêu chí đô thị loại I trực thuộc tỉnh, xác định các khu vực phát triển đô thị, đồng thời đề xuất các giải pháp huy động nguồn lực và phát huy sức mạnh tổng hợp của cộng đồng xã hội tham gia vào đầu tư phát triển đô thị thành phố Long Xuyên theo định hướng quy hoạch chung. Theo đó, toàn thành phố được quy hoạch thành 7 khu vực phát triển, bao gồm:
- Phân khu 1: Khu đô thị Trung tâm lịch sử hiện hữu gồm các phường Mỹ Long, Mỹ Bình, Đông Xuyên và phường Mỹ phước.
- Phân khu 2: Khu đô thị cải tạo và nâng cấp ở các phường Bình Đức, Bình Khánh; Mỹ Quý và phường Mỹ Thới.
- Phân khu 3: Khu đô thị mới phát triển y tế, giáo dục đào tạo, khoa học kỹ thuật ở phường Mỹ Phước và Mỹ Hòa.
- Phân khu 4: Khu đô thị công nghiệp – Logistics xanh tại phường Mỹ Thạnh.
- Phân khu 5: Khu đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu ở các phường Bình Đức, Mỹ Thới, Mỹ Thạnh và xã Mỹ Khánh.
- Phân khu 6: Khu đô thị du lịch sinh thái, dịch vụ, vui chơi giải trí và trải nghiệm nông nghiệp xã Mỹ Hòa Hưng.
- Phân khu 7: Khu nông nghiệp và dự trữ phát triển.
Trong đó việc triển khai đầu tư xây dựng tuyến tránh Quốc lộ 91 kết hợp lợi thế định hướng đầu tư tuyến cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng sẽ tạo động lực phát triển các Phân khu số 3, số 4, số 5 của thành phố. Đối với Phân Khu 6 (khu đô thị du lịch sinh thái, dịch vụ, vui chơi giải trí và trải nghiệm nông nghiệp Mỹ Hòa Hưng), hiện nay được tỉnh quan tâm, huy động các nguồn lực để đầu tư xây dựng cầu Tôn Đức Thắng nối từ tuyến tránh Quốc lộ 91 sang Khu Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm thời niên thiếu Chủ tịch Tôn Đức Thắng nhằm phát huy hơn nữa giá trị văn hóa đặc sắc của thành phố Long Xuyên nói riêng và của tỉnh An Giang nói chung, góp phần quảng bá, thu hút khách du lịch, phục vụ phát triển kinh tế xã hội thành phố; đồng thời kêu gọi đầu tư Khu đô thị du lịch sinh thái, dịch vụ, vui chơi giải trí và trải nghiệm nông nghiệp Mỹ Hòa Hưng với các chức năng như: du lịch sinh thái – miệt vườn; xây dựng trung tâm hỗ trợ nông nghiệp, cảng hậu cần nông sản góp phần phục vụ, hỗ trợ cho sự phát triển nông nghiệp công nghệ cao.
Để công tác quy hoạch, phát triển đô thị trong thời gian tới đi vào chiều sâu, góp phần đưa đô thị Long Xuyên phát triển nhanh, bền vững, chất lượng cuộc sống của cư dân đô thị được nâng cao, đáp ứng được yêu cầu phát triển theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII Đảng bộ thành phố Long Xuyên đã đề ra, trong những năm tới thành phố cần tập trung một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
- Công tác quy hoạch phải luôn đi trước một bước, lập quy hoạch phải là một nhiệm vụ được ưu tiên thực hiện trong chương trình phát triển kinh - tế xã hội, chú trọng nâng cao chất lượng công tác quy hoạch trong tất cả các khâu, các bước triển khai: từ khâu điều tra, khảo sát, lập nhiệm vụ quy hoạch, thẩm định phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch; lập đồ án quy hoạch, thẩm định và phê duyệt đồ án quy hoạch. Phấn đấu cơ bản phủ kín quy hoạch phân khu, triển khai các dự án ưu tiên đầu tư theo định hướng của Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Long Xuyên đến năm 2035, tạo điều kiện cho nhà đầu tư triển khai thực hiện các dự án, các khu đô thị mới để mở rộng không gian đô thị và kết nối hạ tầng giao thông.
- Tranh thủ sự hỗ trợ và huy động mọi nguồn lực đầu tư hoàn chỉnh kết cấu hạ tầng kỹ thuật - xã hội để thành phố Long Xuyên từng bước đáp ứng yêu cầu của một trung tâm chính trị - hành chính của tỉnh. Tạo môi trường thuận lợi nhất, với các cơ chế, chính sách hấp dẫn, đủ mạnh để thu hút đầu tư trong nước và nước ngoài phát triển sản xuất và xây dựng cơ sở hạ tầng, tạo bước đột phá cho sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trong thời gian tới.
- Lập và triển khai các chương trình, đề án trọng điểm và điều chỉnh chương trình phát triển đô thị thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang đến năm 2035 để hoàn thiện và nâng chất các tiêu chí, tiêu chuẩn của đô thị loại I.
- Tiếp tục triển khai kế hoạch của UBND thành phố về việc phát triển đô thị thông minh; thực hiện “Đề án An Giang điện tử” và chương trình chuyển đổi số tỉnh; dự án Mở rộng nâng cấp đô thị Việt Nam – Tiểu dự án thành phố Long Xuyên; dự án xây dựng Tuyến nối Quốc lộ 91 và tuyến tránh thành phố Long Xuyên.
- Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh để thu hút đầu tư, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và cá nhân bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, phục hồi tăng trưởng kinh tế./.
